E meta di e trabao aki ta pa usa data di satellite pa analiza con santo blanco di costa di Aruba ta cambiando cu tempo.  

Aruba ta depende di turismo, nos turismo ta basa riba nos playnan cu santo blanco. Asina cu e monitoreo di nos beachnan ta di suma importancia pa Aruba su economia turistico. 

Nos playanan ta directamente liha na e salud di nos coral, y ta affecta dor di e  paisahe di nos costa. Flora manera yerba di lama, mata di druif y otro ta hunga un rol importante pa ancra y protega e santo di erosion di biento como tambe di ola, asina creando un barrera fuerta contra infiltration di lama. E sistema nan natural aki ta protege nos costa como tambe e reef, disminuiendo influho di sushedad, y nutriente den awa. Un reef saludable ta keda produci santo nobo pa nos costa. 

Cualkier technica y resultado collections durante e process aki lo wordo comparti publicamenete pa Aruba como tambe otro islanan den desaroyo (SIDS) y communidadnan costero.  Pa facilita e usa di metodonan aki lo tin un enfasis riba e uso di heramienta open source of cu accesso gratuito. 

Google Earth Pro

Pa cuminsa nos a explora diferente manera cu lo por wordo applica pa midi cambionan di nos costa cu data satellite. Nos a dicidi di usa e heramientanan di google earth y google earth engine. 

Den e sakinan nos a explora 4 metodo, cada un un poco mas complejo. 

  1. Google earth, dor di trek over e forma di e beach ana tras ana y miediendo e forma aki. E metodo aki ta depende riba cada persona midiendo e area y unda e ta determinsa cu e area di santo blanco ta caba. 
  2. Usando google earth engine ndwi e differencia entre awa y tera, e metodo aki ta enfoca mas riba con e lama ta subi, si tin mas terra of mas awa despues di tempo. 
  3. Metodo number tres ta usano machine learning pa supervised classification. Esaki ta haci uso di e colornan di e costa pa e computer mes reconoce con e patronchinan ta cambia. 
  4. Usando Coast Sat un programma cu ta usa maps di google earth engine per despues ta processa esakinan apart via python. 

Nos lo cuminsa cu google earth pro ya cu esaki ta esun mas facil cu no ta rekeri noun scirbimento di code. 

Stap 1. Download google earth pro pa computer ya cu esaki ta dunabo imagen di bon resolution y ta lagabo bai bek den tempo pa compara e mesun beach den otro ananan. 

Stap 2. Bai e beach cu bo kier midi 

Stap 3. Usa e polygon drawing tool den bo toolbar ariba pa pinta trek over e forma di beach. E ta e di tres botton ariba banda di e pin. Un bentana nobo lo apparece riba bo screen. Just move esaki pa bo por wak bo mapa. 

Stap 4. Ora bo cuminsa trek over e area di santo blanco bo ta wak punto punto ta apparece bo por adhusta e puntonan aki. Ora bo caba e forma tin cu ta sera.  

Stap 5. Warda e forma aki na banda links den “my places” dor di dune un nomber.  

Stap 6. Awo bo por “right click” riba e number di e beach den “places” bai den properties. Un bentana lo habri bai den e tab di “measurements” cu esaki bo tin e midi di e perimetro y e area di e beach e ana ey. Full abou e mapa ta bisabo di ki dia exacto e imagen ta cu bo ta usando.   

Stap 7. Awo nos ta bai bek den tempo. Primi riba e holoshi den e toolbar ariba ongeveer mey mey. Esaki lo habri un timeline unda bo por wak differente punto den tempo. Bo por usa esaki pa busca e punto mas lew den tempo cu tin un imagen skerpi, na Aruba esaki hopi biaha ta ana 2000 of 2002 pero e ta varia. 

Stap 8. Awo ripiti stapnan 3 pa 6 y compara e tamano di e beach den e dos puntonan aki den tempo pa wak con e la cambia. Bo por haci e imagen anterior invisible dor di primi riba dije den “places”. 

Bo por ripiti esaki pa differente punto den tempo pa wak con e size di e isla ta varia den tempo. 

Tips: Bo por busca un di dos elemento serca di e beach cu bo ta pensa cu no lo cambia di position ni tamano e obheto aki bo lo usa pa adhusta cualkier cambio den bo mapa cu ta sucede dor di e uso di e cambio di technologia. Bo por midi e elemento aki na differente punto den tempo pa confirma cu e tamano a keda mescos. Tin biaha e position sa varia un poco pero zorg pa e medida keda consistente. Si e medida cambia bo por usa e obheto como referentie punt pa calcula e adhuste or cambia e ana pa hana un cu ta mas consistente. 

Akinan por wak algun di e beachan cu nos a logra pinta – Google Earth maps Folder. Tur e beachnan ta inclui den e file yama “Aruba Beaches”. Akinan nos ta comparti mas link pa wak con pa trace area usando Google Earth (of GEE) cu e function polygon.